ΑΠΕΙΘΑΡΧΙΑ ΑΤΑΞΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (πολύ συνοπτικά)

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΩΝ

ΔΟΜΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Κάθε παράγραφος πρέπει να περιλαμβάνει :

-          τη θεματική πρόταση ή περίοδο , που συνήθως τίθεται στην αρχή κάθε παραγράφου. Αυτή εκφράζει τη βασική ιδέα της παραγράφου , είναι σύντομη , σαφής και ακριβής .

-          τις λεπτομέρειες ( βασικές και βοηθητικές ) , δηλαδή το αποδεικτικό υλικό , τις μικρότερες ιδέες , τα επιχειρήματα για την απόδειξη – ανάπτυξη της θεματικής περιόδου.

-          Την πρόταση – κατακλείδα , δηλαδή την πρόταση – συμπέρασμα της παραγράφου. Αυτή μπορεί και να παραληφθεί , όταν η παράγραφος είναι σχετικά μικρής έκτασης…..

ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

-          Επάρκεια λεπτομερειών , ώστε να μην υπάρχουν κενά και να μη δημιουργούνται ερωτηματικά στον αναγνώστη , όσον αφορά την ανάπτυξη της κύριας ιδέας των παραγράφων .

-          Αλληλουχία : ιεράρχηση των επιχειρημάτων , είτε χρονολογική είτε προχωρώντας από τα ευκολονόητα στα πιο σύνθετα , από τα πιο γνωστά στα πιο άγνωστα επιχειρήματα κ.λπ.

-          Ενότητα : οι λεπτομέρειες πρέπει να είναι απολύτως σχετικές με τη θεματική πρόταση .

-          Συνοχή : οι λεπτομέρειες πρέπει να συνδέονται μεταξύ τους , όπως επίσης και οι θεματικές ενότητες. Για το λόγο αυτό , χρησιμοποιούνται άλλοτε αντωνυμίες κι άλλοτε μεταβατικές λέξεις – εκφράσεις : δηλαδή , με άλλα λόγια , από την άλλη πλευρά , επίσης , συμπερασματικά , συνεπώς , πέρα από αυτά . . . .

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΩΝ

-Παραδείγματα από την ιστορική πραγματικότητα ή την καθημερινή μας ζωή

-Αιτιολόγηση

-Αίτιο-αποτέλεσμα

-Ορισμός ( μιας έννοιας κι όχι μόνο της βασικής )

-Διαίρεση 

-Σύγκριση –αντίθεση

-Αναλογία ( δηλ. χρήση μιας εκτενούς παρομοίωσης )

Συνηθέστερα ακολουθείται συνδυασμός δύο ή περισσότερων τρόπων ανάπτυξης.

ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ

Για να ’ναι  ένα κείμενο άψογο από άποψη έκφρασης , πρέπει :

Α) Να ’ναι απαλλαγμένo από ηθικολογίες , ρητορισμούς.

Β) Το ύφος να μην είναι στομφώδες ή λυρικό .

Γ) Να μη χρησιμοποιείται το α’ ενικό ή β’ πληθυντικό πρόσωπο.

Δ) Να μη χρησιμοποιούνται λέξεις των οποίων η σημασία δεν είναι απόλυτα γνωστή ή λέξεις της αργκό.

Ε) Οι αριθμοί να σημειώνονται ολογράφως , εκτός από τις ημερομηνίες. Οι συντομογραφίες απαγορεύονται .

ΣΤ) Τέλος , ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όσον αφορά τις αρχαιοπρεπείς εκφράσεις, που καλό είναι να αποφεύγονται , εφόσον η νεοελληνική δημοτική γλώσσα διαθέτει αντίστοιχες .

ΜΟΡΦΗ

Είναι η εξωτερική εικόνα του γραπτού . Όσο πιο επιμελημένη είναι αυτή τόσο πιο ευνοικά διατίθεται ο αναγνώστης – διορθωτής . Όσο πιο επιμελημένη είναι αυτή τόσο πιο ευνοϊκά διατίθεται ο εξεταστής . Ένα άρτιο από άποψη μορφής γραπτό είναι : α) Καθαρό και περιποιημένο , χωρίς μουντζούρες , κάλυψη κενών κ.λπ.

Β) Ορθογραφημένο

Γ) Ευκρινώς χωρισμένο σε παραγράφους.

Δ) Ένα γραπτό στο οποίο όλα τα σημεία στίξης χρησιμοποιούνται ορθά , με βάση τους σχετικούς κανόνες .

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ

Α . Να εξετάσετε αν υπάρχει επάρκεια λεπτομερειών στο παρακάτω κείμενο.

« Παρ’ όλο που οι αρχαίοι Έλληνες πραγματοποίησαν τεράστιο βήμα στην ανάπτυξη του πολιτισμού , δεν μπορούμε να πούμε ότι ο ανθρωπισμός τους έφτασε στην ολοκληρωμένη μορφή του και βρήκε την καθολική του πραγμάτωση . Και ήταν επόμενο αυτό , γιατί έλειπαν οι ευνοϊκοί αντικειμενικοί όροι , μέσα στους οποίους ο ανθρωπισμός θα έπαιρνε την ολοκληρωμένη , γνήσια κι αυθεντική μορφή του ».

Β . Να αναπτυχθεί η  παρακάτω θεματική περίοδος σε παράγραφο .

« Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι η ευγένεια και οι καλοί τρόποι είναι το ίδιο πράγμα».

Γ .Να ομαδοποιήσετε  τα παρακάτω επιχειρήματα κατά την αρχή της αλληλουχίας.

« Και πρώτα τα ‘ υπέρ ’( του τεχνικού πολιτισμού ) :

1 Δημιούργησε πολλά επαγγέλματα.

2 Ανέπτυξε τη διαφήμιση .

3 Αύξησε το μέσο όρο ζωής .

4 Απελευθέρωσε τον άνθρωπο από τις βαριές εργασίες .

5 Έδωσε στην Ιατρική τα μέσα , για να προοδεύσει θεαματικά .

6 Εξαλείφει σιγά – σιγά τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες που παλιά χώριζαν άτομα και λαούς . Οι ανακαλύψεις της βιομηχανικής Χημείας ( βλ ναϋλον ) έκαναν προσιτά σε όλες τις τάξεις τα χιλιάδες αγαθά.

7 Δημιούργησε τις συνθήκες για την κατάργηση της δουλείας .

8 Ανέβασε την αξία της εργασίας και την εκτίμηση στον εργάτη.

9 Πρόσφερε περισσότερο ελεύθερο χρόνο.

10 Έδωσε τα όπλα στον άνθρωπο για την αντιμετώπιση των θεομηνιών.

Κατόπιν τα ‘ μειονεκτήματα ’:

1 Τυποποίησε την ανθρώπινη ζωή και τις σχέσεις των ατόμων.

2 Προκάλεσε πλήθος ψυχονευρωτικών διαταραχών.

3 Ευθύνεται για τη διόγκωση των πόλεων .

4 Έθεσε σε κίνδυνο τη δημοκρατία .

5 Δημιούργησε το μεγάλο αινιγματώδη φόβο του ανθρώπου , που πλέον φοβάται το δημιούργημά του.

6 Προκάλεσε τη θεοποίηση του χρήματος .

7 Έκανε τον άνθρωπο να μη θέλει να σκέφτεται σε βάθος.

8 Προκάλεσε την εμπορικοποίηση των ανθρώπινων αναγκών .

Δ Να διακρίνετε τα τρία μέρη στα οποία χωρίζεται η παρακάτω παράγραφος :

« Όσο πιο κοντά μας διαδραματίζεται ένα γεγονός τόσο πιο ενδιαφέρον είναι .Για την αθηναϊκή εφημερίδα η διακοπή του ρεύματος είναι η πρώτη είδηση , για τους Τάϊμς της Νέας Υόρκης δεν είναι ούτε μονόστηλο . Οι δέκα πρόσκοποι που χάθηκαν στην Πάρνηθα είναι για μας σπουδαίο θέμα , ενώ οι εκατό Ινδοί στρατιώτες που χάθηκαν στα Ιμαλάια πάνε κατευθείαν στο καλάθι . Η έδρα του πρακτορείου ειδήσεων παίζει αποφασιστικό ρόλο στην επιλογή και την ιεράρχηση των ειδήσεων .Για την τοπική εφημερίδα της Καλλιθέας πρώτο θέμα είναι ο θάνατος του δημάρχου της κι όχι ο θάνατος του Μπρέζνιεφ. Το δεύτερο , λοιπόν , αστέρι της είδησης είναι η εγγύτητα ».

Ε Ποια μέθοδο ανάπτυξης χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στις επόμενες παραγράφους ;

Ε1 “ Η ίδια κίνηση από τον πόλεμο στην ειρήνη μαρτυρείται και από την αρχαία λογοτεχνία . Ο Αισχύλος στο επιτύμβιο επίγραμμά του θεωρεί τον εαυτό του περισσότερο πολεμιστή παρά ποιητή πολεμιστή που την ανδρεία του τη γνώρισε ο “ βαθυχαιτήεις Μηδος ”. Ακόμη ο Σοφοκλής στα παιδικά του χρόνια είχε χορέψει γυμνός κι είχε τραγουδήσει τον παιάνα μπροστά στο τρόπαιο από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας . Αλλά στα γηρατειά του έγραψε τον Οιδίποδα επί Κολωνω , έργο υπέρτατης σοφίας κι αποδοχής .Την επαύριο των μακρών αγώνων κατά της Σπάρτης , ο πόθος του αθηναϊκού λαού για την ειρήνη ξεσπάζει στον Αριστοφάνη . Μια άλλη σοφία γίνεται εδώ ακουστή,

 με τη φωνή του ξωμάχου , εκείνου που σήκωσε πάντα το βάρος των πολέμων αποκομμένος άθελά του , από τη μάνα του , τη γη τη μεγαλόδωρη ”.

Ε2 “Μια καλύβα Εσκιμώων δεν έχει καμία  απολύτως ομοιότητα με μια καλύβα Ινδιάνων . Οι τελευταίοι φτιάχνουν την καλύβα τους γύρω από ένα πλαίσιο από κοντάρια .Τα μπήγουν στο χώμα πλάγια , έτσι που να ενώνονται σ’ ένα σημείο στην κορυφή , σχηματίζοντας ένα είδος πυραμίδας . Την απόσταση ανάμεσα στα κοντάρια την καλύπτουν με φλούδες ή και με ακατέργαστες προβιές . Μπαίνουν στην καλύβα τους σηκώνοντας ένα πτερύγιο του εξωτερικού καλύμματος . Οι Εσκιμώοι αντίθατα φτιάχνουν ημιυπόγεια την καλύβα τους .Τη χτίζουν με πέτρες που τις σκεπάζουν κατόπιν με βρύα . Γεμίζουν  έπειτα τις ρωγμές με περισσότερα βρύα και τέλος σωρεύουν χιόνι στα πλάγια και πάνω .Για να μπούν στην καλύβα στηρίζονται συα χέρια τους και στα γόνατα και σέρνονται μέσα σ’ ένα μακρύ διάδρομο , που έχουν σκάψει κάτω από το χιόνι. Ούτε η ινδιάνικη καλύβα ούτε η καλύβα των Εσκιμώων φαίνεται να είναι μια κατοικία όπου θα μπορούσε να ζήσει ένας πολιτισμένος άνθρωπος .”

Ε3 « Μια ανθρώπινη ψυχή χωρίς την πρέπουσα παιδεία μοιάζει με μάρμαρο λατομείου , που δεν αποκαλύπτει καμιά από τις ομορφιές του , ως τη στιγμή που η τέχνη του μαρμαρά αποκαλύψει τα χρώματα και φέρει στο φως κάθε απόχρωση , κηλίδα και φλέβα που περνά μέσα από τον κορμό του . Με τον ίδιο  τρόπο και η παιδεία , όταν επενεργήσει πάνω σ’ ένα έξοχο πνεύμα , μας αποκαλύπτει όλες τις κρυφές αρετές και τα προτερήματά του που χωρίς καμιά βοήθεια  δε θα μπορούσαν ποτέ να βγουν στο φως ».

Ε4  « Ρυθμό λέμε την εντύπωση που μας προκαλεί η επανάληψη σε κανονικά διαστήματα ενός ακουστικού ή κιναισθητικού ερεθίσματος . Από το εκνευριστικό χτύπημα ενός παιδικού τυμπάνου ως τις λεπτεπίλεπτες ηχητικές αποχρώσεις της ποίησης και της μουσικής υπάρχει μια αδιάκοπη εξέλιξη κι εκλέπτυνση της ανθρώπινης ευαισθησίας στο ρυθμό . Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το τέχνασμα του ρυθμού , για να κινήσουν την προσοχή και το ενδιαφέρον των άλλων . Η συγκινησιακή δύναμη που κρύβει ο ρυθμός μπορεί να τραβήξει την προσοχή μας , ακόμη κι όταν είμαστε αφοσιωμένοι κάπου αλλού . Η ομοιοκαταληξία και η παρήχηση είναι φυσικοί τρόποι που δίνουν έμφαση στο ρυθμό της γλώσσας με την επανάληψη όμοιων ήχων σε κανονικά διαστήματα .Οι διαφημιστές κι όσοι γράφουν τα πολιτικά συνθήματα δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στην παρήχηση και την ομοιοκαταληξία . «Συνιστούμε ΣΚΙΠ , συνιστούμε ΣΚΙΠ . Πλένει καθαρά , πλένει βιολογικά ». Ψωμί , παιδεία , ελευθερία ». « Δε σε θέλει ο λαός , παρ’ τη μάνα σου και μπρος » είναι συνθήματα χωρίς ίσως καμιά λογοτεχνική αξία αλλά οι ήχοι τους χαράζουν στο μυαλό μας μια ρυθμική ηχώ που δύσκολα ξεχνιέται ».

Μέγας Αλέξανδρος

<object width="100%" height="400"><param name="allowFullScreen" value="true" /><param name="movie" value="http://www.vuvox.com/collage_express/collage.swf?collageID=0511678456"/><embed src="http://www.vuvox.com/collage_express/collage.swf?collageID=0511678456" allowFullScreen="true" type="application/x-shockwave-flash" width="100%" height="400"></embed></object>

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ;;;

http://www.greek-language.gr/greekLang/portal/blog/archive/2010/12/17/3110.html