ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ

ΟΡΙΣΜΟΣ: Υποκείμενο είναι το πρόσωπο, το ζώο ή το πράγμα (γενικά το καθετί για το οποίο γίνεται λόγος στην πρόταση.

Το υποκείμενο του ρήματος μιας πρότασης βρίσκεται πάντα σε πτώση ονομαστική και το βρίσκουμε κάνοντας την ερώτηση: ποιος; Ποια; Ποιο;

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

- Ο Σωκράτης φιλοσοφει.

-         Ο κακός μισειται.

ΣΗΜ.: Το υποκείμενο μπορεί να βρίσκεται και σε πτώση αιτιατική μόνο με μια από τις προθέσεις: αμφί, περί, κατά, εις , προς, υπέρ, όταν εκφράζει : χρόνο, ποσό κατά προσέγγιση, χωρισμό.

Το υποκείμενο του απαρεμφάτου βρίσκεται σε πτώση ονομαστική επί ταυτοπροσωπίας και σε αιτιατική επί ετεροπροσωπίας.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

-         Βούλομαι επισκέψασθαι κοινη μετά σου. [Ταυτοπρ.]

-         Μιλτιάδης έπεισεν Αθηναίους στρατευσαι. [Ετεροπροσ.]

Το υποκείμενο της μετοχής οφείλει να συμφωνεί κατά γένος , αριθμό και πτώση με τη μετοχή.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

-         Ουτος ηρξεν αδικων. [ Μετοχή συνημμένη]

-         Ήκουεν τιμώμενος πάντων.[ -//-]

-         Υποφαίνοντος του έαρος (Υποκ. μτχ )Αγησίλαος κλινοπετής ην. [Μτχ. Απόλυτη]

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.    Οι τελευταίοι κατέβαινον ες τας κώμας.

2.    Οι τριάκοντα ησαν τύραννοι.

3.    Το φθονειν εστί κακόν.

4.    Τό σύν εστί πρόθεσις.